Diyanet Türk Kültür Merkezi

Diyanet Türk Kültür Merkezinin Tarihçesi

Tarihi kaynaklardan edinilen bilgilere göre Tokyo’ya yerleşen Kazan Türkleri, dini ve milli kimliklerini korumak amacıyla 1925 yılında “Mahalle-yi İslamiyye” isminde bir dernek kurmuşlardır. Bu dernek toplantıları sonucunda dini inançları ve milli kültürlerini yeni nesillere aktarmak ihtiyacı doğduğuna karar vermişlerdir. Bu karar doğrultusunda, 1927 yılında bir Japon evi kiralayıp burayı “Mekteb-i İslamiyye” adı altında okul olarak kullanmışlardır. Bu okul, Japonya’da açılan ilk Müslüman okuludur. Ardından Kazan Türkleri kendi aralarında para toplayıp arsa satın almış ve 1930 yılında buraya bir bina inşa etmişlerdir. Bu bina, okul ve mescit olarak kullanılmıştır. Okulda verilecek eğitimin materyallerini hazırlamak için bu binanın bir odası matbaa haline getirilmiştir. Türkiye’de harf inkılabının yapıldığı yıllara tekabül eden süreçte İstanbul’daki bir gazetenin matbaa makinaları buraya taşınmıştır. “Tokyo Matbaa-i İslamiyye” adı verilen matbaada ilk olarak ders kitapları yayınlanmıştır.

1934 yılında bu matbaada bir Kur’an-ı Kerim basılmıştır. Bu Mushaf, Japonya ve Uzakdoğu’da basılan ilk Kur’an-ı Kerim’dir ve halen Tokyo Camii ve Türk Kültür Merkezi’nde sergilenmektedir. Matbaada Kur’an-ı Kerim basımı uzun süre devam etmiş ve basılan Kur’an-ı Kerim Mushafları civar ülkelerdeki Müslümanlara da gönderilmiştir. 1935 yılında ise bina resmen bir ilk okul olarak kullanılmaya başlamış, matbaa faaliyetleri de bir taraftan devam etmiştir. Zaman içerisinde eskiyen ve yıpranan bina yıkılmış ve 2017 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından günümüzdeki Türk Kültür Merkezi binası yaptırılmıştır.

Tokyo Camii, üst katında hanımlar için de ibadet yeri olan bir Osmanlı camisi şeklinde inşa edilmiştir. Caminin altına ise sergi yapmak için uygun bir alan, baş oda ve çok amaçlı salondan ibaret olan kültür merkezi yer almıştır. Caminin yanındaki okulun yıkılmasının ardından ise bu araziye ayrı bir kültür merkezi yapılarak caminin işlevselliğinin artırılması gündeme gelmiştir. 19 Mayıs 2017 tarihinde temel atma töreni yapılarak Türk Kültür Merkezi inşasına başlanmış ve 20 Temmuz 2018 tarihinde Japonya Diyanet Vakfı’na teslim edilmiştir. Yeni bina, Türk Kültür Merkezi adıyla kapılarını misafirlerine açmıştır.

Diyanet Türk Kültür Merkezinin Özellikleri

Tokyo Camii ve Diyanet Türk Kültür Merkezi, başta Japonlar olmak üzere her milletten insanın büyük ilgi gösterdiği ve İslam kültür ve sanatına dair bilgi edindiği önemli bir merkezdir. Kültür merkezi, sınıf, mutfak, konferans salonu gibi farklı işlevleri olan bölümleri kapsayacak şekilde tasarlanmıştır.

Birinci katta, cami binasından kültür merkezi binasına geçişte “Helal Market” yer almaktadır. Japonya gibi helal ürün bulmanın oldukça zor olduğu bir ülkede bu market, Müslümanların uğrak noktası olmuştur. Diğer taraftan helal market, farklı milletlerden ziyaretçilerin uğrayıp hem Türk hem de diğer milletlerin ürünlerini tattığı önemli bir merkez konumundadır.

 

Marketin karşısında yer alan mutfak, iki bölüm halinde oldukça geniş tasarlanmıştır. Yıl içinde cuma günleri, Ramazan ayında ise her gün iftar yemekleri bu mutfakta hazırlanmaktadır. Diğer zamanlarda ise mutfakta, Japon ve diğer milletlerin ilgi gösterdiği yemek pişirme, tatlı yapma gibi aktif katılımlı atölyeler gerçekleştirilmektedir.

 

Kültür merkezi binasının alt katında 130 kişi kapasiteli bir konferans salonu bulunmaktadır. Salonun dizaynında Türk mavisi rengi olan turkuaz tercih edilmiştir. Teknik açıdan tam donanımlı olan salonda düzenli ders, seminer, konferans ve konser gibi pek çok etkinliğin yanı sıra film gösterimleri de düzenlenmektedir.

 

Kültür merkezinin ikinci ve üçüncü katında ise büyük bir şark odası, sınıflar ve ofisler bulunmaktadır. Divan ismini taşıyan ve Osmanlı mimarisine uygun olarak tasarlanmış olan şark odası, herkes tarafından beğenilmektedir. Bu şık mekanda, gruplara yönelik dersler, toplantı ve sohbetler yapılmaktadır.

 

Ofis ve sınıflara, Tokyo Camii’ne büyük emek veren önemli şahsiyetlerin isimleri verilmiştir.  Abdürreşid İbrahim isimli sınıf Kazan Türkleri tarafından kütüphane ve toplantı merkezi olarak kullanılmaktadır. Çocuklara yönelik din ve değerler eğitiminin verildiği Enver Apanay sınıfı, çocukların kullanımına uygun olarak küçük mobilyalarla dekore edilmiştir. Abdülhay Kurbanali ve Temimdar Muhit isimli sınıflar ise din eğitiminin yanı sıra sanat dersleri için kullanılmaktadır. Bu sınıfların açıldığı orta alana, büyük ve zengin bir İslam araştırmaları kütüphanesi yapılması planlanmaktadır.

Tokyo Camii ve Diyanet Türk Kültür Merkezi, yapıldığı günden bugüne pek çok kişinin emek verdiği bir abidedir. Bugün de her yaştan ve her milletten pek çok insanın bir araya gelerek, tanışıp, kaynaştığı bir mekandır. Hem ibadet edilen hem ders yapılan hem sosyal ilişkilerin kurulduğu bir ortam olan Tokyo Camii ve Diyanet Türk Kültür Merkezi, İslam’ın özünde din ile dünyanın iç içe olduğu mesajını veren güzel bir örnek olarak varlığını sürdürmektedir.